Öncelikle belirtmeliyim, bu yazı Windows kullanıcıları için olacak zira Linux kullanıcıları için fazlasıyla anlatım mevcut. Aşağıdaki kaynaklarda Linux kullanıcıları için geçerli makalelere göz atabilirsiniz.
Debugging için GDB
GDB bir GNU project debugger olarak tanımlanabilir. Debugger, bir programın çalışmasını denetlemek için kullanılan ayrı bir programdır. Bu sayede çalışma esnasında durdurma, devam etme uygulanabilir ve belirtilen kod satırlarında programın çalışma durumu kontrol edilebilir. Örneğin, bir değişkenin çalışma sırasında ne değer taşıdığını görmek gibi. Ayrıca program adım adım kod satırları çalıştırılarak line-by-line denilen kontrol sağlanabilir. Detaylar için ayrıntılı bilgiyi bu adresten(https://www.gnu.org/software/gdb/) edinebilirsiniz.
Bu debugger Linux dağıtımlarında kullanıldığı gibi Windows ve MacOS işletim sistemlerinde de kullanılabilmektedir.
GDB'yi MinGW Installation Manager ile Windows'a yükleyeceğiz. Windows üzerinde daha öncesinde manual compile yaptıysanız muhtemelen MinGW'yi yüklemişsinizdir.
MinGW Installation Manager'i açtıktan sonra All Packages kısmından aşağıdaki resimde olduğu gibi gdb için gerekli paketleri işaretleyelim.
İşaretleme yapıldıktan sonra pencerenin üst sekmesinde yer alan Installation → Apply Changes seçeneğine tıklanır. Bu işlemden sonra yüklemenin gerçekleşmesini bekleyin ve bittikten sonra Windows terminali açın ve
gdb -version komutunu girin. Eğer sürüm bilgisini görüyorsanız başarılı bir şekilde gdb yüklenmiştir.
Eğer girilen komut çalışmadıysa bunun sebebi C:\MinGW\bin path değerinin Environment Variables içinde yer alan Path değişkenine ekli olmamasından kaynaklanıyor olabilir.
GDB Kullanımı
GDB'yi kullanmak için öncelikle saçma bir hesaplama sonucu veren örnek program kodunu aşağıya ekledim:
Kod derlendikten sonra elde edilen program çıktısı ise aşağıdaki gibi:
#include <stdio.h>
int main(){
for(int i=0; i < 10; i++){
printf("merhaba %d\n", i);
}
int sum;
for(int i=0; i <= 10; i++){
sum += i;
}
printf("%d", sum);
return 0;
}C:\Users\gurb\Desktop\debugger>p
merhaba 0
merhaba 1
merhaba 2
merhaba 3
merhaba 4
merhaba 5
merhaba 6
merhaba 7
merhaba 8
merhaba 9
3641364GDB'yi kullanmak için program kodunu -g flag ile derlemeliyiz. -g flag sayesinde debugging esnasında programa ait fonksiyon ve değişkenlerin isimlerini görebiliriz. Örnek konsol çıktıları aşağıdaki gibi:
C:\Users\gurb\Desktop\debugger>gcc -g -o p example.c
C:\Users\gurb\Desktop\debugger>gdb p
GNU gdb (GDB) 7.6.1
Copyright (C) 2013 Free Software Foundation, Inc.
License GPLv3+: GNU GPL version 3 or later
This is free software: you are free to change and redistribute it.
There is NO WARRANTY, to the extent permitted by law. Type "show copying"
and "show warranty" for details.
This GDB was configured as "mingw32".
For bug reporting instructions, please see:
...
Reading symbols from C:\Users\gurbu\Desktop\debugger\p.exe...done.
(gdb) gcc -g -o p example.c ile derlendi. Sonrasında ise bu program debug edilmek için gdb ile çalıştırıldı. (gdb p)run komutu girilir, yine aynı şekilde yukarıdaki çıktıyı elde ederiz fakat programımız sonsuz döngüye girmiş olsaydı yapmamız gereken ctrl+c'dir bu sayede programın nerede sonsuz döngüye girmiş olduğunu görebiliriz.
Bu program kodunda başlangıç komutumuz
break main komutudur. Bu komut, main fonksiyonu çağrıldığında debugger'ı durduracaktır:
(gdb) break main
Breakpoint 1 at 0x40141e: file example.c, line 5.break fileName:lineNo. Eğer biz örneğimizde bunu uygulamak istersek break example.c:11 komutunu girebiliriz, buna göre debugger sırasında 11.satırda duracaktır.
(gdb) break example.c:11
Breakpoint 2 at 0x401448: file example.c, line 11.start komutu ile program başlatılır. Ancak daha öncesinde breakpoint belirtilmediyse program hızlıca başlayıp, sonlanacaktır.
(gdb) start
Temporary breakpoint 3 at 0x40141e: file example.c, line 5.
Starting program: C:\Users\gurbu\Desktop\debugger/p.exe
[New Thread 2868.0x42d4]
[New Thread 2868.0x1704]
Breakpoint 1, main () at example.c:5
5 for(int i=0; i < 10; i++){next komutu ile program adım adım çalıştırılır. Yine aynı şekilde next komutu yerine n komutu kullanılabilir:
(gdb) next
6 printf("merhaba %d\n", i);
(gdb) next
merhaba 0
5 for(int i=0; i < 10; i++){
(gdb) n
6 printf("merhaba %d\n", i);
(gdb) n
merhaba 1
5 for(int i=0; i < 10; i++){print sum komutu ile öğrenebiliriz:
(gdb) n
11 for(int i=0; i <= 10; i++){
(gdb) n
12 sum += i;
(gdb) print sum
$1 = 3457025
(gdb) n
11 for(int i=0; i <= 10; i++){
(gdb) n
12 sum += i;
(gdb) print sum
$2 = 3457027Bazı durumlarda sürekli next yapmak yerine birden fazla breakpoint noktası arasında geçiş yapmak için
continue komutu kullanılabilir.GDB'ye dair çok fazla ayrıntı mevcut bu sebeple hepsini bu yazıda bahsetmem çok zor ancak aşağıya eklediğim bağlantılardan çok daha ayrıntılı bilgilere ulaşabilirsiniz.
Kaynakça:
- How to Debug C Program using gdb in 6 Simple Steps [https://www.thegeekstuff.com/2010/03/debug-c-program-using-gdb/]
- 9.2 - Debugging - GDB Tutorial [https://www.youtube.com/watch?v=bWH-nL7v5F4]
- How do I use the MinGW gdb debugger to debug a C++ program in Windows? [https://stackoverflow.com/questions/4671900/how-do-i-use-the-mingw-gdb-debugger-to-debug-a-c-program-in-windows]
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme